کرب زنی(سنگ زنی) در ایران کم نظیر(بی نظیر) است و این مراسم در شهر لاهیجان، از دیرباز به طور ویژه و با شکوهی توسط عزاداران محله "شعربافان" (شوراب محلهای ها) اجرا می شود.
برخی (اهالی شعربافان) معتقدند مرحوم محمد ابراهیم غبرائی( متخلّص به فانی ) در سفری که اواخر قرن 12 هجری شمسی به کربلا داشت، این نوع ویژه عزاداری را دید و پس از جستوجو درباره تاریخچه و فلسفه وجودی آن در بازگشت به شهر خود( لاهیجان ) با توجّه به طبع شعری که داشت ریتم های جدیدی برای آن ابداع کرد و مرثیه هایی به زبان فارسی برای آن سرود و آن را در شب دسته محلّه شعربافان به اجرا در آورد.
کاربزن ها در حالیکه اکثرشان لباس سیاه به تن دارند پاره چوبی استوانه ای شکلی به سنگینی 400 تا 600 گرم که از میان به دو برابر تقسیم شده و هر پاره تسمه ای چرمی پیکر خود دارد که در کف دست جای می گیرد و با تکه چرمی که به پشت دست بسته می شود و دست کرب زن در میان آن قرار می گیرد با حرکات مخصوصی این دو تکه چوب را در زیر پا و پشت سر خود در حالیکه خم و راست می شوند با ضرب آهنگ خاصی، یکنواخت به هم زده و به صدا در میاورند (با وزن مرثیه ای خاصی که مرثیه خوانها آن را می خواننَد آنها را به هم می کوبند و قسمتی از مرثیه را به عنوان جواب مرثیه، تکرار می کنند) یک چیزی شبیه به شکل عزاداری جنوبی که با سر و صدای فراوان آلات فلزی است.
این رسم علاوه بر لاهیجان در سبزوار، سمنان نیز اجرا میشود ولی آنها با شیوهای متفاوت کربها را برهم می کوبند. این مراسم در شب هشتم و همچنین در روز عاشورا توسط محله شعربافان اجرا می شود.
دو روایت برای این مراسم روایت میشود:
1 - این رسم بر جا مانده از دوران سیاوش است. آن روز که پیکر خونین سیاوش را از توران به ایران می آورند سوگوارانی که در پی او روان بودند سنگ بر هم کوفته و مویه می کردند.
2- دیگری میگوید: هنگامی که حضرت زینب میخواست برای اهل کوفه سخنرانی کند. عدهای به دستور ابن زیاد سنگهایی را برهم میزدند تا صدای حضرت زینب به مردم نرسد.در این هنگام حضرت فرمودند:اُسکت(ساکت شو) که بعد از این واقعه دیگر هرچه سنگ ها را بر هم زدند فایدهای نداشت.
برات:
بامداد روز عاشورا، برخی از سوگواران که خواسته ای در دل دارند ظرفی از خرما را برداشته و در هر نان تمیجان ( نانی بومی و ساخته شده از برنج است) چند دانه خرما قرار داده و دور نان را با کلش (ساقه برنج) پیچیده و میان نزدیکان و همسایگان پخش می کنند تا شاید خواسته شان بر آورده شود. این مراسم را مردم لاهیجان برات می نامند.
نظرات شما عزیزان:
برچسبها: